Tá lả hay còn gọi là Phỏm là một trò chơi bài dân gian rất phổ biến ở Việt Nam. Trò chơi này sử dụng bộ bài gồm 52 lá bài và thường có từ 2 đến 4 người chơi. Mục tiêu của mỗi người chơi là tạo ra nhiều bộ Phỏm nhất và tránh bị bắt (không thể hạ được Phỏm nào) khi kết thúc ván chơi.
Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về tá lả là gì cũng như luật chơi Tá lả, các thuật ngữ thông dụng trong game đánh bài này cũng như một số mẹo và chiến lược để trở thành cao thủ Phỏm. Đọc xong bạn sẽ nắm vững được những kiến thức cơ bản để có thể tham gia chơi Tá lả cùng bạn bè, người thân.
Điều khoản trong Tá lả
Trước khi đi vào chi tiết, chúng ta cùng làm quen với một số thuật ngữ thông dụng trong Tá lả:
- Phỏm : Bộ gồm ba lá bài trở lên cùng chất và có giá trị liên tiếp (ví dụ: 3, 4, 5 cơ) hoặc bộ gồm ba lá bài trở lên có cùng giá trị (ví dụ: ba quân 7).
- Bài rác: bài lẻ, không thuộc Phỏm nào cả.
- Nọc: Số lá bài còn lại sau khi được chia cho mỗi người chơi.
- Ù : Người chơi có từ 3 Phỏms trở lên (tức là không có lá bài rác) và là người thắng ván bài.
- Móm : Khi trò chơi kết thúc và người chơi không hạ được Phỏm nào.
- Đền : Trường hợp người chơi được ba lá bài liên tiếp hoặc được chốt nhưng có người khác phá bài.
- Ăn chốt : Ở lượt cuối cùng, người chơi đánh một lá bài rác nhưng lại có người khác lấy lá bài đó.
Ngoài ra, còn một số thuật ngữ khác như gửi (gửi bài rác về Phỏm của người đã đánh bại), tái (chơi lại sau khi đánh bại Phỏm và có người thắng). Việc hiểu rõ các thuật ngữ này sẽ giúp bạn dễ dàng hơn khi chơi Tá lả.
Cách chơi Tá lả
Sau khi hiểu rõ các thuật ngữ cơ bản, chúng ta cùng tìm hiểu cách chơi Tá lả qua các bước được tổng hợp từ những người tham gia chơi Rik88 như sau:
Chia bài
- Trò chơi bắt đầu bằng việc chọn người chia bài. Người này sẽ xáo bài và chia cho mỗi người chơi 9 lá bài (nếu chơi 4 người) hoặc 10 lá bài (nếu chơi 3 người).
- Những quân bài còn lại (gọi là quân bài) sẽ được úp xuống giữa bàn.
Chơi bài
- Người đầu tiên (thường là người ở bên phải người chia bài) sẽ đánh bài bất kỳ.
- Người chơi tiếp theo có thể lấy lá bài đó nếu lá bài đó giúp họ tạo Phỏm. Nếu không thể ăn được, người chơi phải rút một lá bài từ nọc độc.
- Sau khi ăn hoặc rút bài, người chơi phải đánh bài khác.
- Trò chơi tiếp tục theo chiều kim đồng hồ cho đến khi ai đó kêu vo vo hoặc hết nọc độc.
Kết thúc trò chơi
- Trò chơi kết thúc khi có người vo ve (đạt ba Phỏms trở lên) hoặc khi nọc độc cạn kiệt và không có ai vo ve.
- Nếu có ai buzz thì họ sẽ là người chiến thắng và trò chơi kết thúc.
- Nếu không có ai rung chuông, mỗi người chơi sẽ đếm bài rác của mình. Người có ít điểm rác nhất sẽ là người chiến thắng.
Tính điểm
Điểm được tính dựa trên bài rác của mỗi người chơi khi kết thúc trò chơi mà không có ai ù như sau:
- Đ: 1 điểm
- J, Q, K: 10 điểm
- Các bài được đánh số (2-10) có giá trị tương ứng với số trên bài.
Người có tổng điểm rác thấp nhất sẽ thắng và các vị trí tiếp theo được xác định theo thứ tự tăng dần của tổng điểm rác. Người chiến thắng nhận được số điểm tương ứng với số lượng người chơi (ví dụ: 4 điểm nếu chơi 4 người). Những người chơi khác bị trừ điểm tùy theo vị trí về đích của họ.
Lời khuyên khi chơi Tá lả
Để trở thành cao thủ Tá lả, ngoài việc nắm vững luật chơi, bạn cũng cần biết một số mẹo và chiến lược sau:
Hãy chú ý và ghi nhớ những quân bài bạn đã đánh
Trong quá trình chơi, hãy luôn chú ý và cố gắng ghi nhớ những quân bài mà người chơi khác đã đánh. Điều này sẽ giúp bạn dự đoán quân bài của đối thủ và lên kế hoạch cho các bước đi tiếp theo.
Ưu tiên chơi bài lớn
Nếu không có khả năng phá bài, hãy ưu tiên chơi bài có giá trị cao (J, Q, K) để tránh phải cộng nhiều điểm rác vào cuối game. Điều này được gọi là “chơi bài”.
Hãy linh hoạt trong việc chơi bài
Đôi khi, việc không lấy một quân bài nào đó có thể mang lại lợi thế cho bạn sau này. Hãy cân nhắc kỹ trước khi quyết định chơi bài, đặc biệt nếu việc chơi bài đó khiến bạn phải chơi Phỏm quá sớm.
Dùng chiến thuật diệt Phỏm
Nếu bạn nhận thấy đối thủ sắp có Phỏm, hãy thử chơi những quân bài mà bạn cho rằng họ cần. Điều này sẽ khiến họ khó hoàn thành Phỏm hơn.
Tận dụng cơ hội khi “tái”
Khi bạn chơi Phỏm và có người lấy bài, bạn sẽ được quyền “chơi lại”, tức là bạn có thể chơi thêm một lượt nữa. Hãy tận dụng cơ hội này để chơi những lá bài rác hoặc những lá bài mà bạn cho rằng đối thủ của mình cần.
So sánh Tá lả với các game bài khác
Tá lả và các game đánh bài dân gian khác như Tiến Lên Miền Nam, Phỏm, Mậu Binh đều có những điểm tương đồng và khác biệt nhất định. Dưới đây là một số so sánh giữa Tá lả và các trò chơi bài phổ biến:
Tá lả và Tiến lên miền Nam
- Tương tự: Cả hai đều sử dụng bộ bài 52 lá và có luật chơi tương đối đơn giản.
- Điểm khác biệt: Tiến Lên Nam là trò chơi vòng tròn, người chơi phải đánh bài lớn hơn người trước, trong khi Tá lả cho phép người chơi đánh bài bất kỳ. Mục tiêu của Tiến Tiến là hoàn thành lá bài trước đó, còn Tá lả là tạo ra nhiều Phỏm nhất.
Tá lả và Phỏm
- Tương tự: Tá lả và Phỏm có cách chơi gần như giống nhau, đều sử dụng bộ bài 52 lá và mục tiêu là tạo ra nhiều bộ Phỏm nhất.
- Điểm khác biệt: Phỏm thường được chơi với 4 người, trong khi Tá lả có thể chơi được từ 2-4 người. Ngoài ra, cách tính điểm trong Phỏm cũng có một số khác biệt nhỏ so với Tá lả.
Tá lả và Mậu Binh
- Giống nhau: Cả hai trò chơi đều sử dụng bộ bài 52 lá và mục tiêu là tạo ra những bộ bài có giá trị.
- Điểm khác biệt: Mau binh chia bài thành 3 hàng, mỗi hàng có quy tắc riêng, trong khi Tá lả không có cách chia này. Cách tính điểm và luật chơi của hai trò chơi cũng có sự khác biệt đáng kể.
Trên đây là tất cả thông tin về tá lả là gì và các vấn đề liên quan. Tuy có những điểm tương đồng và khác biệt nhưng những game đánh bài dân gian như Tá lả, tiến lên, Phỏm, mậu binh đều mang lại niềm vui, tính giải trí cho người chơi. Việc lựa chọn trò chơi nào còn tùy thuộc vào sở thích và kỹ năng của mỗi người. Dù bạn chọn trò chơi nào, hãy nhớ rằng mục đích chính của những trò chơi này là giải trí, vì vậy hãy chơi với tinh thần thể thao, trung thực và tôn trọng đối thủ.
